نسبت حقوق رقابت و بازار سرمایه ایران

بورس، با توجه به برخورداری از ساختار متشکل و خاص، از ضوابط ویژه‌ای تبعیت می‌کند. از این منظر تحلیل مسائل ناظر به نسبت حقوق رقابت و بازار سرمایه از جهات مختلفی از جمله؛ مقامات رقابتی و حد و مرزهای آن‌ها از حیث مقررات‌گذاری، نظارت و اجرا، وضعیت خاص یا عام بودن مقررات‌گذاری و نظارت‌پذیری بورس در مقایسه با مقررات عام رقابتی، جایگاه حقوق رقابت در ضمانت اجراهای حاکم بر بازار اوراق بهادار و نهایتا؛ رقابت میان مقامات بورسی حائز اهمیت است که در این مقاله به آن‌ها خواهیم پرداخت. آنچه در خصوص ارتباط حقوق رقابت و بازار سرمایه در ایران باید مورد توجه قرار گیرد این است که اولا؛ خاص و متشکل بودن بازار سرمایه نافی صلاحیت عام نهادها و ابزارهای حقوق رقابت نخواهد بود. ثانیا؛ ساختار دو رکنی مقررات‌گذاری در بورس کشورمان امکان خدشه‌دار شدن قواعد رقابتی را از میان نبرده بلکه در مواردی از قواعد حقوق رقابت فاصله دارد. ثالثا؛ به رغم اینکه ضمانت اجراهای حقوقی، انضباطی و کیفری در بورس در مقام حمایت از حقوق مربوط به این حوزه تدوین شده، راسا در مقام تبیین و مقابله با رویه‌های ضد رقابتی در بازار اوراق بهادار نیست بلکه ضوابط رقابتی این عرصه را باید با تفحص در مقررات بورسی استنباط نمود. از این رو، نهادهای حقوقی ناظر به این حوزه در ایران، بیش از آنکه ارزشی و کارکردگرا باشند، جنبه ضمانت اجرایی دارد. رابعا؛ با اینکه رقابت میان نهادها و مقامات بورسی در کوتاه مدت می‌تواند نتایج قابل قبولی داشته باشد، اما در بلند مدت ممکن است به ادغام، انحصار و حتی برخی رویه‌های ضد رقابتی نیز منتهی شود. از این رو حقوق رقابت در این بخش بعضا با نتایج متعارضی مواجه خواهد بود.